Κοσμικό Καλειδοσκόπιο

Με την πρώτη ματιά, αυτό το κοσμικό καλειδοσκόπιο με τα μωβ, μπλε και ροζ χρώματα προσφέρει ένα εντυπωσιακά όμορφο – και γαλήνιο – στιγμιότυπο του σύμπαντος. Ωστόσο, αυτή η πολύχρωμη ομίχλη σηματοδοτεί πραγματικά την περιοχή δύο συγκρουόμενων γαλαξιακών σμηνών, σχηματίζοντας ένα ενιαίο αντικείμενο γνωστό ως MACS J0416.1-2403 (ή MACS J0416 για συντομία).

Το MACS J0416 βρίσκεται περίπου 4,3 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Ηριδανού. Αυτή η εικόνα του συμπλέγματος συνδυάζει δεδομένα από τρία διαφορετικά τηλεσκόπια, το Hubble Space Telescope της NASA/ESA (εμφανίζοντας τους γαλαξίες και τα αστέρια), το Παρατηρητήριο Ακτίνων-Χ Chandra της NASA (εμφανίζοντας τη διάχυτη εκπομπή σε μπλε), και τη Πολύ Μεγάλη Συστοιχία (Jansky Very Large Array) (εμφανίζοντας τη διάχυτη εκπομπών σε ροζ χρώμα). Κάθε τηλεσκόπιο εμφανίζει ένα διαφορετικό στοιχείο του σμήνους, επιτρέποντας στους αστρονόμους να μελετήσουν λεπτομερώς το MACS J0416.

Όπως συμβαίνει με όλα τα σμήνη γαλαξιών, το MACS J0416 περιέχει σημαντική ποσότητα σκοτεινής ύλης, η οποία αφήνει ένα ανιχνεύσιμο αποτύπωμα στο ορατό φως από τις στρεβλωμένες εικόνες των γαλαξιών του φόντου. Σε αυτή την εικόνα, η σκοτεινή ύλη φαίνεται να ευθυγραμμίζεται καλά με τα θερμά αέρια μπλε απόχρωσης, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα δύο σμήνη δεν έχουν ακόμη συγκρουστεί. Αν τα σμήνη των γαλαξιών είχαν ήδη συγκρουστεί μεταξύ τους η σκοτεινή ύλη και το αέριο θα είχαν διαχωριστεί. Το MACS J0416 περιέχει και άλλα χαρακτηριστικά – όπως έναν συμπαγή πυρήνα θερμού αερίου – που πιθανότατα θα είχε διαταραχθεί αν είχε ήδη συμβεί μια σύγκρουση.

Μαζί με άλλα πέντε σμήνη γαλαξιών, το MACS J0416 διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στο πλαίσιο του προγράμματος Hubble Frontier Fields, για το οποίο λαμβάνονται αυτά τα δεδομένα. Λόγω της τεράστιας μάζας του, το σμήνος στην πραγματικότητα κάμπτει το φως των αντικειμένων του φόντου, ενεργώντας ως μεγεθυντικός φακός. Οι αστρονόμοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το φαινόμενο για να βρουν γαλαξίες που υπήρχαν μόνο εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.

Πηγή: NASA